Falstaff (Chimes at Midnight) – Φάλσταφ: Οι καμπάνες του μεσονυκτίου (Επανέκδοση)

Παραγωγή: Ισπανία/Ελβετία – 1965 

Διάρκεια: 113 λεπτά

Είδος: Δράμα

Βαθμολογία: * * *

Σκηνοθεσία: Orson Welles

Πρωταγωνιστούν: Orson Welles, Keith Baxter, Jeanne Moreau, John Gielgud, Margaret Rutherford, Fernando Rey, Marina Vlady, Walter Chiari.

Υπόθεση: Ο Ερρίκος ο Δ', σφετεριστής του θρόνου της Αγγλίας, προσπαθεί να καταστείλει τις εξεγέρσεις των ευγενών που στρέφονται κατά της εξουσίας του. Ο γιος του, Χαλ, προτιμά την παρέα του Σερ Φάλσταφ, ενός πληθωρικού, εύθυμου και παμπόνηρου ευγενή που προτιμά να ζει και να μπεκροπίνει σε ένα πορνείο. Όταν όμως ο Χαλ ανεβαίνει στο θρόνο της Αγγλίας ως Ερρίκος ο Ε', απαρνείται τον φίλο και πνευματικό του πατέρα και τον εξορίζει από την αυλή.

Ο Όρσον Ουέλς πραγματοποίησε ένα σεναριακό άθλο, συγκεντρώνοντας όλα τα τμήματα από το έργο του μεγάλου βάρδου Ουίλιαμ Σέξπηρ που αναφέρονταν στον χαρακτήρα του Φαλσταφ. Μια σύνθεση με τμήματα από τα δύο μέρη του «Ερρίκου 4ου», από τις «Εύθυμες κυράδες του Γουίντσορ», αλλά και από τον «Ερρίκο 5ο» και τον «Ριχάρδο 2ο» που όλα ενοποιήθηκαν σε μια κοινή αφήγηση, βασισμένη στα μεσαιωνικά «Χρονικά» του Χόλινσεντ, που αποτέλεσαν πηγή και για τον ίδιο τον Σέξπηρ και τα ιστορικά του έργα.

Μια απίστευτα πρωτοπόρα για την εποχή της ιδέα που αρχικά παρουσιάστηκε σε θεατρική μορφή, πρώτα το 1939 ως Five Kings και κατόπιν το 1960 ως Chimes at Midnight. Και τις δύο φορές απέτυχε οικτρά, όντας πολύ μπροστά από την εποχή της. Τελικά ο Ουέλς κατάφερε να βρει Ισπανούς χρηματοδότες, να ολοκληρώσει την ταινία και να την παρουσιάσει στο Φεστιβάλ Κανών του 1966 όπου και τιμήθηκε με το επετειακό βραβείο για την καλλιτεχνική της αρτιότητα. Η κριτική υπήρξε αρχικά αρνητική αλλά στο πέρασμα του χρόνου επικράτησαν οι θετικές για το επίτευγμα του Ουέλς απόψεις. Ωστόσο οι δικαστικές διαμάχες των παραγωγών για τα δικαιώματα την οδήγησαν στην αφάνεια μέχρι το 2011 προς μεγάλη θλίψη του Ουέλς του οποίου υπήρξε ρητά η αγαπημένη ταινία. Σήμερα προβάλλεται επιτέλους αποκαταστημένη και ψηφιακά επεξεργασμένη για να την εκτιμήσει και το νεότερο κοινό.

Σαν θέαμα παραμένει πρωτοποριακό και μεγαλειώδες, συγγενεύοντας με το σινεμά του Αϊζενστάιν. Ιδιαίτερα η απεικόνιση της μάχης του Σριούσμπερι ανήκει στην ανθολογία του κινηματογράφου, έχοντας εμπνεύσει άλλους νεότερους δημιουργούς μεταξύ των οποίων και τον Μελ Γκίμπσον στο πολυβραβευμένο  Braveheart  αλλά και τον Κένεθ Μπράνα στο Henry V. Μια απίστευτη σεκάνς που αποδίδει με ακρίβεια τον γελοίο παραλογισμό και τη κτηνωδία του πολέμου με την bigger than life προσωπικότητα του Φάλσταφ να πηγαινοέρχεται στο πεδίο της μάχης παριστάνοντας τον πολεμιστή. Μια bigger than life προσωπικότητα, ιδανική μεταφορά του ίδιου του Ουέλς με τις πληθωρικές ιδέες και την πρωτοπόρα σκέψη του που δύσκολα μπορούσε να βάλει σε τάξη. Μια πληθωρική περσόνα που αντανακλούσε και στο ογκώδες σώμα του δημιουργού που χρειάστηκε από ότι λένε να κάνει δίαιτα για να καταφέρει να «αδυνατίσει» ώστε να υποδυθεί τον τεράστιο Φάλσταφ!

Εκεί που χάνει η ταινία και ίσως κουράσει τον σημερινό θεατή είναι η ακατάσχετη μεσαιωνική πολυλογία των χαρακτήρων που προδίδει τις θεατρικές καταβολές της ιδέας και είναι κακός σύμβουλος για την πλήρη κατανόηση της πλοκής από ένα μη αγγλόφωνο κοινό. Σαν σύνολο όμως παραμένει μια ταινία που κάθε ψαγμένος σινεφίλ οφείλει να έχει δει. Και αν μη τι άλλο για να απολαύσει τον ερμηνευτικό τιτάνα που λέγεται Τζον Γκίλγουντ στο σύντομο ρόλο του Βασιλιά Ερρίκου Δ’.  Η επανέκδοση αυτής της ταινίας φέτος που εορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννηση της τεράστιας ιδιοφυίας που λέγεται Όρσον Ουέλς παρέχει μια ευκαιρία για επανεκτίμηση του έργου του. 

Διανομή: AMA Films 

Στις αίθουσες από 03.09.15