Forushande (The Salesman) – Ο Εμποράκος

Παραγωγή: Ιράν/Γαλλία - 2016 

Διάρκεια: 125 λεπτά 

Βαθμολογία: * * * 1/2 

Είδος: Δράμα

Σκηνοθεσία: Asghar Farhadi

Πρωταγωνιστούν: Shahab Hosseini, Taraneh Alidoosti, Babak Karimi, Mina Sadati, Farid Sajjadi Hosseini, Shirin Aghakashi, Mehdi Koushki, Mojtaba Pirzadeh, Ehteram Boroumand.

Υπόθεση: Ένα μεσοαστικό ζευγάρι της Τεχεράνης, ο δάσκαλος Εμάντ και η πανέμορφη σύζυγός του Ράνα, ερασιτέχνες ηθοποιοί που συμμετέχουν σε ένα ανέβασμα του «Θάνατου του Εμποράκου», υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν το διαμέρισμα τους όταν όλο το κτίριο κηρύσσεται επικίνδυνο και κατεδαφιστέο. Αναγκασμένοι να βρουν άμεσα άλλο σπίτι καταλήγουν, με τη μεσολάβηση ενός φίλου και συνεργάτη στην παράσταση, σε ένα παλιό διαμέρισμα του οποίου η ένοικος μόλις το εγκατέλειψε χωρίς να έχει πάρει ακόμη όλα τα πράγματά της. Η κοινωνικά «ύποπτη» ζωή της προηγούμενης ενοίκου και μια μοιραία σύμπτωση οδηγούν το νεαρό ζευγάρι σε ανατροπή της καθημερινότητάς του με τραγικές συνέπειες όχι μόνο για αυτούς αλλά και για μια άλλη οικογένεια με την οποία έρχονται μοιραία σε επαφή…

Ένα θεατρικό αριστούργημα του 20ου αιώνα, ο «Θάνατος του Εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ ανεβαίνει από έναν ερασιτεχνικό θίασο στην Τεχεράνη, με όλες τις αναμενόμενες λόγω του θεοκρατικού καθεστώτος παρεμβάσεις σε λόγο, κοστούμια και σκηνικά. Στη σκηνή, ο Εμάντ και η Ράνα παίζουν τους ρόλους του εμποράκου Γουίλι Λόμαν και της συζύγου του. Στη ζωή όμως, η ταινία του μεγάλου Ιρανού δημιουργού θα τους κάνει να βρεθούν αντιμέτωποι με τον εμποράκο και την οικογένεια του και θα τους θέσει προ των ευθυνών τους όταν θα πρέπει να αποφασίσουν για τη μοίρα του.

Στον Εμποράκο ο Άσγκαρ Φαραντί κάνει αυτό που ξέρει καλά και έχει παρουσιάσει και στις προηγούμενες ταινίες του. Ένα συνδυασμό α) κοινωνικής κριτικής που γίνεται αντιληπτή από το θεατή καθώς καταγράφεται ευφυώς ανάμεσα στις λεπτές γραμμές της αφήγησης και β) συναρπαστικού χιτσκοκικού παιγνιδιού με το σασπένς που εδώ προκύπτει από τις πράξεις και τις συναισθηματικές εκρήξεις των χαρακτήρων του. Ο Φαραντί έχει σταδιακά τελειοποιήσει αυτό το νέο κινηματογραφικό υβρίδιο που περιλαμβάνει μνήμες και επιρροές τόσο από Χίτσκοκ όσο και από το υπαρξιακό σινεμά του Αντονιόνι. Στην περίπτωση του Εμποράκου το σασπένς ενυπάρχει και στο ποιος τελικά θα προκριθεί (έστω και την τελευταία στιγμή) ωςσυμβολική προέκταση του θεατρικού Γουίλι Λόμαν, ο Εμάντ, συντετριμμένος και έτοιμος για εκδίκηση μετά την οικογενειακή του περιπέτεια ή ο «αντίπαλος» του και παραβάτης κοινωνικών και ποινικών κανόνων;

Περιττό να τονίσουμε τη σκηνοθετική μαεστρία του Φαραντί σε κάθε επίπεδο: με μίνιμαλ κινήσεις και διαλόγους, σημασία στις λεπτομέρειες και σεναριακές ανατροπές που αφήνουν άφωνο το θεατή, κερδίζει χαλαρά το στοίχημα άλλης μιας σπουδαίας ταινίας. Όχι ένα βαθυστόχαστο αριστούργημα όπως ο Χωρισμός αλλά μια συναρπαστική παρτίδα κοινωνικού σασπένς που ο Φαραντί μοιράζεται με τους θεατές κάθε θρησκείας και κουλτούρας. Μεγάλη ερμηνεία από τον Σαχάμπ Χοσεϊνί στο ρόλο του Εμάντ που βρίσκει άριστο στήριγμα στην εκθαμβωτική α λ Μαριόν Κοτιγιάρ παρουσία της Ταρανέχ Αλιντουστί στο ρόλο της Ράνα. Την παράσταση κλέβει όμως, έστω και για λίγο, ο συγκλονιστικός Φαρίντ Σατζανί Χοσεϊνί στο ρόλο του Εμποράκου.  

Η ταινία απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου και Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας για τον Σαχάμπ Χοσεϊνί στο τελευταίο Φεστιβάλ Καννών, ήταν υποψήφια για τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και έχει επιλεγεί ως μία από τις 9 ταινίες στη shortlist για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Διανομή: Seven Films

Στις αίθουσες από 12.01.17

Με αφορμή εξάλλου την κυκλοφορία της ταινίας,  η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, σε συνεργασία με τη Seven Films και τη Strada Films, παρουσιάζουν από 12 μέχρι 18 Ιανουαρίου ένα αφιέρωμα στο σπουδαίο Ιρανό σκηνοθέτη με τέσσερις από τις καλύτερες ταινίες του, που όποιος δεν έχει δει καλό είναι να σπεύσει:

Πρόγραμμα

Α' Αίθουσα: Ο Εμποράκος| 17.30, 19.45, 22.00 

Β' Αίθουσα (με μειωμένο εισιτήριο 5€)

Το Παρελθόν (Le passe) (2013) | 17.30

Ένας Χωρισμός (A Separation) (2011)| 19.45

Τι Απέγινε η Έλι (About Elly)  (2009)| 22.00

*Την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθούν μόνο οι προβολές της ταινίας Ο Εμποράκος (The Salesman).