Από τον τρόμο στην Αντίσταση

Παραγωγή: Ελλάδα - 2018 

Διάρκεια: 87 λεπτά 

Είδος: Ντοκιμαντέρ 

Βαθμολογία: _{* * *} 

Σκηνοθεσία: Γιώργος Κεραμιδιώτης 

Εμφανίζονται και μιλούν: Ο Θόδωρος Βαλαχάς, επιζήσας κρατούμενος, ο ηθοποιός Έκτωρ Καλούδης, η φιλόλογος Γωγώ Κόλλια, ο γερμανός συγγραφέας Joseph Vogl, ο Dr Γιάννης Ελεμηνιάδης, ιατρός οδοντολόγος-πραγματογνώμων, οι ιστορικοί Μαρία Καβάλα, Εnzo Traverso και Γιώργος Μαργαρίτης, οι αντιστασιακοί Αλκης Καριζώνης, Γιάννης Γαλανός και  Νίκος Μέρμηγκας. 

Το Στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη  χρησιμοποιήθηκε στο διάστημα 1941-1944 από τους Γερμανούς Ναζί κατακτητές ως στρατόπεδο συγκέντρωσης για αντιστασιακούς και ποινικούς,  προερχόμενους από όλη τη Βόρειο Ελλάδα. Από το στρατόπεδο αυτό που υπήρξε χώρος βασανιστηρίων αλλά και τόπος άνω των 700 εκτελέσεων, πέρασαν δεκάδες χιλιάδες κρατούμενοι. Κουμάντο μαζί με τους Ναζί έκαναν και οι δωσίλογοι συνεργάτες τους όπως  Πούλος, Δάγκουλας κ.α.  

Σε αυτή την περίοδο κρατείται εκεί ο Λεωνίδας Γιασημακόπουλος από την Κατερίνη. Ο Λεωνίδας Γιασημακόπουλος κρατεί καθημερινό και λεπτομερές  ημερολόγιο, όπου καταγράφει σκέψεις, τις αδιάκοπες εκτελέσεις, τις σχέσεις των κρατουμένων, την αντιστασιακή δράση του ΕΛΑΣ στη Βόρεια Ελλάδα. Στο ίδιο ημερολόγιο καταγράφει και τα αισθήματά του για τη γυναίκα του, συνθέτοντας ένα ολοζώντανο χρονολόγιο μεγάλης ιστορικής αξίας.

Με αφηγηματικό κορμό αυτό το ημερολόγιο, αποσπάσματα του οποίου διαβάζουν στον πραγματικό χώρο κράτησης ο ηθοποιός Έκτωρ Καλούδης και η φιλόλογος Γωγώ Κόλλια, η ταινία στήνει μια αναπαράσταση μιας μαρτυρικής αλλά και ηρωικής εποχής για να διερευνήσει ουσιαστικά τη σχέση του ιστορικού γίγνεσθαι με την ιστορική μνήμη. Με επιδέξιο μοντάζ αξιοποιεί τις μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν τον φρικτό εγκλεισμό, υπερήλικων σήμερα αλλά ακόμη ζωντανών, τους φέρνει σε διάλογο με σημερινούς νέους και νέες που αναζητούν με μπρεχτικές μεθόδους τα όρια μεταξύ αντίστασης και παθητικής στάσης, κρίνει τη μεγάλη μάζα που έμεινε στον τρόμο και δεν πέρασε όχι στην αντίσταση αλλά ούτε καν στην αλληλεγγύη. 

Η ταινία μας δίνει και μια εικόνα της ένοπλης δράσης στη Θεσσαλονίκη και τη Βόρειο Ελλάδα μέσα από μαρτυρίες αντιστασιακών όπως οι Αλκης Καριζώνης, Γιάννης Γαλανός και Νίκος Μέρμηγκας που καταθέτουν το ιστορικό πλαίσιο και το προσωπικό τους βίωμα που τους οδήγησε να αναλάβουν τα όπλα.

Επίσης δίνει το λόγο σε έναν επίσης υπερήλικα, συνεργάτη τότε του δωσίλογου Πούλου, τον Μενέλαο Σαρηγιαννίδη, που είναι απόλυτα σαφής και ειλικρινής όσον αφορά τη βαρβαρότητα των ταγμάτων ασφαλείας κατά των χωρικών αλλά και τις σχηματικές δίκες τους που ακολούθησαν με σκοπό την αθώωσή τους προκειμένου να επανδρωθεί ξανά ο κρατικός μηχανισμός. Πόσο επικίνδυνα σημερινά ακούγονται όλα αυτά…

Η έρευνα της ταινίας τεκμηριώνεται επίσης με τις απόψεις σημερινών νέων της Γερμανίας αλλά και επιφανών ιστορικών όπως ο Γερμανός Γιόζεφ Βογκλ.

Το τελικό αποτέλεσμα μας δίνει ένα συναισθηματικά σκοτεινό αλλά ιστορικά διαυγές δείγμα καταγραφής πολύτιμης συλλογικής μνήμης, μεγάλης εκπαιδευτικής και όχι μόνο αξίας. Σημαντική είναι η συμβολή της μουσικής του Άλκη Μπαλτά που ντύνει τις γκρίζες εικόνες του ερειπωμένου σήμερα στρατοπέδου.   

Διανομή: New Star 

Στην Αίθουσα Studio New Star Art Cinema από 18.04.19, καθημερινά στις 20.30