Joker

Παραγωγή: Καναδάς/ΗΠΑ – 2019 

Διάρκεια: 121 λεπτά 

Είδος: Δραματικό Θρίλερ 

Βαθμολογία: * * * * * 

Σκηνοθεσία: Todd Phillips 

Πρωταγωνιστούν: Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz, Frances Conroy, Brett Cullen, Shea Whigham, Bill Camp, Glenn Fleshler, Leigh Gill, Josh Pais. 

Μια φορά και ένα καιρό, στο σκοτεινό κατώφλι των 80s, σε μια Γκόθαμ πιο ανήσυχη από ποτέ, ζούσε μόνος με την κατάκοιτη μητέρα του, ο απροσάρμοστος Άρθουρ Φλεκ. Ο Άρθουρ πιστεύει ότι είναι αστείος και προσπαθεί να κάνει καριέρα πίσω από τη μάσκα ενός κλόουν.  Την πραγματική του μάσκα όμως, αυτή του πόνου που φωλιάζει στην ψυχή του από την απόρριψη, αυτή τη χαρωπή μάσκα του σχεδόν σαλεμένου κοινωνικά απόβλητου, δεν μπορεί να την κρύψει το makeup. Κάθε προσπάθεια του Άρθουρ να γίνει μέρος του κόσμου γύρω του καταλήγει σε φιάσκο και οικτρή αποτυχία. Και κάθε φορά που τον περιγελούν, αυτός ο ορφανός από πατέρα επίδοξος κλόουν, με τη μητέρα του να του καλλιεργεί μάταιες ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον, εκτροχιάζεται ακόμα περισσότερο. Μέχρι η Γκόθαμ να μην τον χωράει πια…

Όλοι γνωρίζουμε την εκφραστικότητα και τις ερμηνευτικές δυνατότητες αυτού του εξαιρετικού ηθοποιού που λέγεται Χοακίν Φίνιξ. Τίποτε όμως από όσα γνωρίζουμε δεν μπορεί να μας προετοιμάσει για αυτό το επίτευγμα που λέγεται Τζόκερ. Όπως τίποτε στην προηγούμενη (ενδιαφέρουσα) σκηνοθετική καριέρα του δημιουργού των κωμικών Hangover Τοντ Φίλιπς δεν θα μπορούσε να μας κάνει να αναμένουμε αυτό το φιλμ. Από την κωμωδία στην τραγωδία όμως η απόσταση αποδεικνύεται πως δεν είναι παρά μια μάσκα κλόουν, ένα παραμορφωμένο ζωγραφιστό χαμόγελο που οδηγεί νομοτελειακά στην πιο επαναστατική βία που έχουμε γνωρίσει στο σύγχρονο αμερικάνικο σινεμά εδώ και άπειρα χρόνια.

Τοποθετημένη σε ένα ημιρεαλιστικό παρελθόν, η ταινία του Φίλιπς δανείζεται τον ήρωά της και τον περίγυρό του από το σύμπαν της DC Comics και μετατρέπει την Αμερική των αρχών των 80s σε Γκόθαμ σκηνικό αρχαίας τραγωδίας με κωμικοτραγικό ήρωα, έναν αφηνιασμένο γελωτοποιό που εξεγείρεται τυφλά σαν Οιδίποδας που αναζητά την βασιλική του γενιά που τον απέβαλε ως μίασμα. Ένα σκηνικό που παραπέμπει στο σκοτεινό ενοχικό σύμπαν των ηρώων του Σκορσέζε από τα 70s και τα 80s, τόσο στον Ταξιτζή του Τράβις Μπικλ, τραγική παραλλαγή του οποίου είναι ο Άρθουρ Φλεκ όσο και στον Βασιλιά της Κωμωδίας Ρούπερτ Πάπκιν. Δύο ρόλοι που ερμήνευσε μοναδικά ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο που συμμετέχει εδώ ως διάσημος τηλεοπτικός κωμικός-είδωλο και role model για τον Άρθουρ.

Σε ένα από τα ωραιότερα σενάρια των τελευταίων ετών που έγραψε ο Φίλπς με τον Σκοτ Σίλβερ, η πορεία του Άρθουρ από τη ζωή του επίδοξου κλόουν με τα μεγάλα όνειρα και το θολωμένο μυαλό, που μάταια προσπαθεί να φέρει σε τάξη η κοινωνική λειτουργός που τον παρακολουθεί, μέχρι την τυφλή απόγνωσή του μετά τη ματαίωση κάθε ονείρου και ελπίδας για ένταξη στο σώμα μιας τελικά σκληρής και άτεγκτης κοινωνίας ταξικής κανονικότητας, γίνεται ένα θαυμαστό tour de force μοντέρνας αφήγησης που αφήνει άφωνο το θεατή. Ένα αφηγηματικό tour de force για το θάνατο του αγαθού και τη γέννηση του κακού ως παράγωγα μιας κοινωνίας ταξικά διχασμένης ανάμεσα σε εξεγερμένα πλήθη και λαμπρά χολιγουντιανά μέγαρα όπου καταναλώνονται εν μέσω μεγαλοαστικής αφασίας κλασσικά αριστουργήματα της 7ης τέχνης. Μια σεκάνς-ηχηρό χαστούκι στη σύγχρονη υποκρισία της πολιτικής ορθότητας των δυτικών κοινωνιών. Όπως tour de force είναι και το σωματικά επίπονο ερμηνευτικό επίτευγμα του Φίνιξ που καταφέρνει να εμφυσήσει στον θεατή συμπόνια, απέχθεια, φόβο και αγωνία, όλα μαζί και χωριστά, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά, και να τον πάρει μαζί του μέχρι το λυτρωτικό ή και καταλυτικό φινάλε. Όλα αυτά μέσα σε ένα αριστουργηματικά σχεδιασμένο από τον Μαρκ Φρίντμπεργκ σκηνικό παρακμής, με τα εμπνευσμένα κοστούμια του Μαρκ Μπρίτζες να γίνονται οργανικό μέρος των χαρακτήρων και φυσικά να κλέβουν την παράσταση και με την συνοδεία ενός υποβλητικού, συναισθηματικά φορτισμένου σκορ από την Ισλανδή Χίλντουρ Γκουντναντόττιρ να βάζει φωτιά στις πολιτικά φορτισμένες εικόνες του Φίλιπς. Που εδώ αποδεικνύεται μέγας μαέστρος υψηλής σκηνοθετικής αντίληψης και σπουδαίος καλλιτέχνης που πραγματικά αγωνιά για τον κόσμο γύρω του και διαλέγει τον πιο συναρπαστικό οπτικά και ιδεολογικά τρόπο να το εκφράσει.

Όταν πληροφορηθήκαμε ότι η ταινία τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας από τη μια απορήσαμε κι από την άλλη υποψιαστήκαμε ότι κάτι νέο συμβαίνει εδώ, κάτι πρωτόγνωρο. Μετά την προβολή οι υποψίες επιβεβαιώθηκαν. Ένα γνήσιο αριστούργημα, από αυτά που όλο και πιο σπάνια πια βγαίνουν και από αυτά που διατηρούν ψηλά τη δύναμη του κινηματογράφου ως λαϊκής τέχνης αλλά και την κινηματογραφική εμπειρία ως μαζική συμμετοχή σε μια μαγική τελετουργία ενόρασης και αφύπνισης. Η λέξη Oscar είναι φτωχή για να συνδεθεί με το μεγαλείο του Joker.   

Διανομή: Tanweer 

Στις αίθουσες από 03.10.19 (και σε βραδινά previews σε επιλεγμένες αίθουσες από 02.10.19)