Yalda - Γιάλντα, η Νύχτα της Συγχώρεσης

Παραγωγή: Ιράν 2019 

Συμπαραγωγοί: Γαλλία/Βέλγιο/Γερμανία/Ελβετία/Λουξεμβούργο/Λίβανος 

Διάρκεια: 89’ 

* * * 

Σκηνοθεσία: Massoud Bakhshi 

Πρωταγωνιστούν: Sadaf Asgari, Behnaz Jafari, Babak Karimi, Fereshteh Sadre Orafaiy, Forough Ghajabagli, Arman Darvish, Fereshteh Hosseini. 

ΣΥΝΟΨΗ: Όταν η φτωχή νεαρή Μαριάμ προκαλει άθελά της το θάνατο του προσωρινού της συζύγου, του ευκατάστατου μεσήλικα Νάσερ, καταδικάζεται σε θάνατο. Η τύχη της τώρα βρίσκεται στα χέρια της Μόνα, κόρης του μακαρίτη, που σύμφωνα με την παράδοση έχει τη δικαιοδοσία να της δώσει άφεση για το έγκλημα. Ο τόπος όπου θα δοθεί, ή δεν θα δοθεί, αυτή η συγχώρεση, είναι το πλατό ενός τηλεοπτικού στούντιο, και ο χρόνος είναι η «νύχτα της συγχώρεσης», που στην ιρανική παράδοση ονομάζεται «Γιάλντα». Η δύσκολη και επίπονη και για τις δυο γυναίκες αναψηλάφηση των  γεγονότων του γάμου, όπως παρουσιάζονται από την χήρα κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής της απολογίας για το έγκλημά της, ώστε να πεισθεί η κόρη του νεκρού να παραχωρήσει τη συγνώμη της, θα αποκαλύψει πολλά, τόσο για την κοινή ζωή του ζευγαριού, όσο βέβαια και για την ίδια την ιρανική κοινωνία, τη θέση της γυναίκας εντός της, αλλά και τη δύναμη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

Η Γιάλντα είναι ένα περσικό θρησκευτικό έθιμο, μία γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου με ρίζες στην αρχαία Ζωροαστρική παράδοση. Στην πιο μεγάλη και πιο σκοτεινή νύχτα του χρόνου, οι άνθρωποι μαζεύονται, πίνουν και τρώνε έως αργά για να διώξουν τα κακά πνεύματα και να υποδεχτούν ασφαλείς και ανανεωμένοι την επόμενη ημέρα. Στην μόλις δεύτερη ταινία μέσα σε μια δεκαετία του ταλαντούχου Μασούντ Μπάκσι (Μια αξιοπρεπής οικογένεια 2012), αυτή η νύχτα συμπίπτει με ένα δημοφιλές (απόλυτα αληθινό) τηλεοπτικό reality στο οποίο αξιοποιείται ο ισλαμικός νόμος του Ιράν που δίνει τη δυνατότητα στους συγγενείς του θύματος να αποφασίσουν για τη ζωή ή το θάνατο του δολοφόνου. Όταν δολοφόνος είναι μια προσωρινή σύζυγος (άλλος αμφισβητούμενος παραδοσιακός θεσμός του Ιράν που θέλει τη νύφη να υπογράφει συμβόλαιο και να αμείβεται για το γάμο) και θύμα ένας ευκατάστατος ηλικιωμένος με συγγενείς που κληρονομούν την περιουσία αλλά και το δικαίωμα του «φόρου αίματος», η κατάσταση δυσκολεύει. Προσωπικά συμφέροντα ανακατεύονται με ακραίες και αναχρονιστικές αντιλήψεις και η τηλεόραση λειτουργεί ως συνδυασμός θεάτρου του παραλόγου και δυστοπικής βαρβαρότητας με έπαθλο μια αλήθεια-προϊόν υποκριτικής ανταλλαγής συμβιβασμών. Σε αυτό το τηλεοπτικό αλισβερίσι κομπλέ με λαϊκά τραγούδια, διαφημίσεις και λαχνούς το οποίο προσπαθεί να φέρει βόλτα ένας φιλότιμος τηλεσκηνοθέτης που καταλαβαίνει πολλά περισσότερα από όσα δείχνει (υπέροχος ο Μπαμπάκ Καρίμι του Εμποράκου), ο Μπάκσι εισάγει τον αστάθμητο παράγοντα που απειλεί να τινάξει στον αέρα το οικοδόμημα, παραδίδοντας μας ένα αριστοτεχνικά γραμμένο, κλειστοφοβικό κοινωνικό θρίλερ παραλόγου που βραβεύτηκε στο αμερικάνικο φεστιβάλ Sundance το 2020. Τι να πεις για το σκηνοθετικό ρυθμό και την αξιοποίηση κάθε σπιθαμής του κάδρου που μεταδίδει στο θεατή την αίσθηση παγίδευσης των χαρακτήρων, την ακρίβεια των ερμηνειών, το μοντάζ και κυρίως το σενάριο που, όπως σχεδόν πάντα στο Ιρανικό σινεμά, και εδώ παραδίδει μαθήματα γραφής!

Διανομή: Weird Wave

Από 17.06.21 στους κινηματογράφους