Dune
Παραγωγή: ΗΠΑ 2021
Σε συμπαραγωγή με Βρετανία
Διάρκεια: 155 λεπτά
Είδος: Περιπέτεια Sci-Fi
* * * * ½
Σκηνοθεσία: Denis Villeneuve
Πρωταγωνιστούν: Timothée Chalamet, Rebecca Ferguson, Oscar Isaac, Jason Momoa, Stellan Skarsgård, Stephen McKinley Henderson, Josh Brolin, Javier Bardem, Sharon Duncan-Brewster, Chen Chang, Dave Bautista, David Dastmalchian, Zendaya, Charlotte Rampling, Babs Olusanmokun, Benjamin Clémentine, Souad Faress, Golda Rosheuvel, Roger Yuan.
ΣΥΝΟΨΗ: Ο Πολ Ατρείδης, ο χαρισματικός διάδοχος του Οίκου των Ατρειδών, καλείται να ακολουθήσει το πεπρωμένο του, ταξιδεύοντας στον πιο επικίνδυνο πλανήτη του σύμπαντος για να διασφαλίσει το μέλλον της οικογένειας και του λαού του. Με τις μεγάλες δυνάμεις να παρασύρονται σε μια ανελέητη σύγκρουση για το «μπαχαρικό των μπαχαρικών» του πλανήτη Αρράκις, την πολυτιμότερη ουσία στην Αυτοκρατορία, μόνο όσοι δαμάσουν τον φόβο τους θα μπορέσουν να επιβιώσουν.
Το 1965 ο συγγραφέας Φρανκ Χέρμπερτ παραδίδει στην ανθρωπότητα το Dune, το πρώτο και σημαντικότερο βιβλίο μιας Sci-Fi saga, μιας πολλαπλής αλληγορίας για τον ταραγμένο κόσμο των 60s, που έμελλε να περάσει στη σφαίρα του θρύλου και να γίνει το δημοφιλέστερο βιβλίο του είδους του. Η πρώτη (πανάκριβη) απόπειρα μεταφοράς του στη μεγάλη οθόνη το 1984 από τον, τότε στα πάνω του David Lynch, στέφθηκε από παταγώδη καλλιτεχνική και εμπορική αποτυχία και συνετέλεσε στην οικονομική κατάρρευση της αυτοκρατορίας του παραγωγού Ντε Λαουρέντις. Ο Ντενί Βιλνέβ ήταν μόλις 17 χρονών τότε. Ποιος να φανταζόταν άραγε ποτέ ότι εκείνος ο πιτσιρικάς, που πιθανόν απόλαυσε το έπος του Λίντς σε κάποιο multiplex του Καναδά, θα ήταν αυτός που θα κατάφερνε 37 χρόνια αργότερα να αποκωδικοποιήσει και να οπτικοποιήσει αυτό το κατά γενική ομολογία «αδύνατον να κινηματογραφηθεί» λογοτεχνικό έργο. Ένα έργο που καταγράφει με διαύγεια τις πρακτικές του δυτικού ιμπεριαλισμού, τους ακήρυχτους πολέμους για την απόκτηση των ενεργειακών πηγών αλλά και τη διαχρονική απληστία και το αιμοσταγές και σκοτεινό μακιαβελικό πρόσωπο της εκάστοτε εξουσίας. Είπαμε διαύγεια; Σωστά, αλλά μόνο σήμερα ύστερα από 56 ολόκληρα χρόνια μπορεί η ανθρωπότητα να συλλάβει τη διαύγεια της διάνοιας που συνέλαβε αυτό το αλληγορικό αριστούργημα που χρόνια ολόκληρα κουβαλούσε τη φήμη ενός δυσνόητου και περίπλοκου μυστικιστικού μύθου που μπλέκει την αρχαία ελληνική τραγωδία, την επιστημονική φαντασία, τις μεσσιανικές θρησκείες, τον αποκρυφισμό και την πολιτική ανάλυση σε μια πρωτοφανή για τα 60s space opera, πρόγονο μιας άλλης διάσημης space saga (ονόματα δε λέμε). Αρράκις λοιπόν όπως Ιράκ;
Και ποιος είναι ο υπεύθυνος για αυτή την σύλληψη, αυτή τη μεταφορά στον 21ο αιώνα ενός έργου που αποδείχτηκε μάλλον προφητικό; Ο δημιουργός του Μέσα από τις Στάχτες, της Άφιξης και του Blade Runner 2049, o σεμνός αλλά μεγαλοφυής Ντενί Βιλνέβ που έρχεται να ζωντανέψει ένα μεγαλειώδες έπος, φέρνοντας στο νου εικόνες από τον κλασσικό Λόρενς της Αραβίας αλλά και κρατώντας την πλοκή αυστηρά στο πρώτο μέρος του βιβλίου. Εξάλλου δίπλα στον τίτλο Dune υπάρχει και ο υπότιτλος Part One, με τα Parts Two & Three να σχεδιάζονται ήδη. Μέχρι να φθάσουμε στο επικό φινάλε μετά από δυόμιση ώρες έκθαμβης παρακολούθησης, το μόνο που θέλουμε είναι να πάρουμε μια ανάσα και να δούμε το παρακάτω…
Πέρα από το εκπληκτικά οργανωμένο σενάριο, τεράστια σημασία έχει η μουσική επένδυση που έχει σχεδιάσει, συνθέσει και ό,τι άλλο έχει κάνει ο μέγας Χανς Τσίμερ. Μια μεγαλεπήβολη σύνθεση που στέκεται και αυτόνομα ως κορυφαίο έργο σύγχρονης μουσικής. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψουν την απόλαυση της θέασης αυτής της τεράστιας από κάθε άποψη ταινίας που έγινε για να γεμίζει τεράστιες κινηματογραφικές οθόνες με τα αριστουργηματικά πλάνα της που φωτίζει με μαεστρία ο Γκρεγκ Φρέιζερ.
Με την ευχή το παγκόσμιο κοινό να ανταποκριθεί στην πρόκληση αυτού του σχεδόν αριστουργήματος, παραμένουμε έκθαμβοι εν αναμονή των επόμενων κεφαλαίων. Και ναι κορίτσια! Ο Τιμοτέ είναι όλα τα λεφτά. Σπεύσατε!
Διανομή: Tanweer
Στις αίθουσες από 14.10.21
Διαβάστε παρακάτω μερικά πολύ ενδιαφέροντα trivia για την ταινία
Ο πλανήτης Αρράκις είναι ένας έρημος τόπο με ατελείωτους ορίζοντες και απόκοσμη ομορφιά. Για να αποδοθεί το μοναδικό όραμα του Βιλνέβ, ο διευθυντής φωτογραφίας Γκρεγκ Φρέιζερ και ο σχεδιαστής παραγωγής Πατρίς Βερμέτ συνεργάστηκαν στενά. Αυτό σημαίνει ότι αποφεύχθηκε η χρήση του green screen και ότι ο κόσμος του Ντιουν δημιουργήθηκε στη Γη, σε στούντιο στη Βουδαπέστη και σε φυσικές τοποθεσίες στην Ιορδανία και στο Άμπου Ντάμπι.
Ο σκοπός του Βιλνέβ ήταν να προσεγγίσει τον σχεδιασμό της ταινίας με ταπεινότητα απέναντι στο πρωτότυπο υλικό του βιβλίου. «Ήθελα οι σκληροπυρηνικοί θαυμαστές του βιβλίου να αναγνωρίσουν τις περιγραφές του Φρανκ Χέρμπερτ, τα αντικείμενα, τα έπιπλα, τα δωμάτια, τα κτίρια, την αρχιτεκτονική, το φως. Ήθελα τα πάντα να είναι όσο πιο κοντά γίνεται στο πνεύμα του βιβλίου, στο πνεύμα της φύσης, του φωτός, του αέρα, της σκόνης της ερήμου. Το Ντιουν είναι ένας μνημειώδης κόσμος που δεν μοιάζει με τίποτα γνωστό».
Ο Γκρεγκ Φρέιζερ, ο διευθυντής φωτογραφίας, συζήτησε εκτενώς με τους συνδημιουργούς του το ενδεχόμενο να γυρίσουν την ταινία σε φιλμ. Τελικά, η ταινία γυρίστηκε ψηφιακά, μετά μονταρίστηκε και μετά το μοντάζ γυρίστηκε σε φιλμ και έτσι δημιουργήθηκε ένα αρνητικό. Το αρνητικό σκαναρίστηκε, οπότε η ταινία έχει κάτι από την αναλογική διαδικασία του φιλμ. Είναι μία τεχνική που ο διευθυντής φωτογραφίας εφάρμοσε για πρώτη φορά σε ταινία μεγάλου μήκους για να επιτύχει την επιθυμητή αίσθηση του φιλμ.
Ο σχεδιαστής παραγωγής Πατρίς Βερμέτ έκανε έρευνα σε φωτογραφίες από εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους χώρες όπως η Αίγυπτος και η Νορβηγία για να μελετήσει την αρχιτεκτονική, ενώ εμπνεύστηκε από εικόνες του πολέμου του Κόλπου και του Αφγανιστάν. ‘Εκτισε τεράστια σκηνικά μέσα στα στούντιο της Ουγγαρίας για να δημιουργήσει τον κόσμο του πλανήτη Κάλανταν, του φέουδου του Οίκου των Ατρειδών. Εκεί η παλέτα είναι γκρι, μπλε και πράσινη για να μεταδώσει την αίσθηση της υγρασίας.
Στα σύνορα μεταξύ Ιορδανίας και Ισραήλ υπάρχει μία περιοχή που ο στρατός χρησιμοποιεί για ασκήσεις και όπου κανείς άλλος δεν είχε πρόσβαση… μέχρι τώρα. Η παραγωγή του Ντιουν κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτή την παρθένα περιοχή. Κανείς δεν είχε πατήσει το πόδι του εκεί και οι αμμόλοφοι ήταν απάτητοι. Εκεί γυρίστηκαν πολλές σκηνές μάχης και χρειάστηκε να χτιστεί μία τεράστια βάση πριν το γύρισμα για να φιλοξενηθεί το συνεργείο.
Για τη σκηνή που ο Ντάνκαν Άινταχο πέφτει από τον ουρανό, χρειάστηκε ένας γερανός 300 τόνων για να κρεμαστεί το απαραίτητο συρματόσκοινο.
Για τις ανάγκες της ταινίας χρειάστηκαν δύο ενδυματολόγοι, η Τζάκλιν Γουέστ και ο Μπομπ Μόργκαν, που έφτιαξαν μυριάδες κουστούμια. Η Γουέστ είναι πρώην ιστορικός και θαυμάζει το έπος του Χέρμπερτ γιατί είναι μία ψυχολογική, φιλοσοφική και πολυσύνθετη ιστορία μυστικισμού. Είναι μία ταινία φουτουριστική, αλλά οι αναφορές δεν είναι οι συνήθεις φουτουριστικές αναφορές. Το δίδυμο των ενδυματολόγων μετακόμισε από το Λος Άντζελες στη Βουδαπέστη, όπου συγκέντρωσε συνεργάτες από κάθε γωνιά της Γης. Έκαναν έρευνα για νομαδικούς λαούς από διαφορετικές ερήμους του κόσμου, μελέτησαν μεσαιωνικές αναφορές, πίνακες του Γκόγια και ελληνική μυθολογία.
Η λογική των κουστουμιών της ταινίας έχει να κάνει με τη λειτουργικότητα τους, καθώς οι χαρακτήρες καλούνται να επιβιώσουν σε δύσκολες συνθήκες. Τα κουστούμια έπρεπε να φαίνονται πειστικά γιατί στον κόσμο του Ντιουν η τεχνολογία δεν είναι ψηφιακή, αλλά πιο βιομηχανική και πρωτόγονη σε σχέση με αυτό που θεωρούμε κλασικό φουτουριστικό. Έτσι το ύφος των κουστουμιών είναι σύγχρονο-μεσαιωνικό. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κουστούμια της ταινίας είναι η αποστακτική στολή που φοράνε οι Φρέμεν. Η στολή ανακυκλώνει την υγρασία του σώματος και τη διαθέτει μέσα από ένα σωληνάκι στη μύτη των Φρένεν. Η πρόκληση ήταν να δημιουργηθεί ένα όμορφο αλλά και λειτουργικό κουστούμι. Για τη Σεβάσμια Μητέρα οι ενδυματολόγοι εμπνεύστηκαν από τα πιόνια του σκακιού, την τράπουλα ταρό της Μασσαλίας και το καμιλαύκιο της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας.
Η εμφάνιση του τερατώδους Βαρόνου είναι εμπνευσμένη από τον Μάρλον Μπράντο στο Αποκάλυψη Τώρα.
Η εμφάνιση του Πολ Ατρείδη στην έρημο έχει κάτι από τον Λόρενς της Αραβίας με τα τουρμπάνια και τους μανδύες.
Η εμφάνιση του Βαρόνου ήταν η πιο απαιτητική για το τμήμα του μακιγιάζ, καθώς ο Στέλαν Σκάρσγκαρντ φορούσε ένα ολόσωμο κουστούμι με προσθετικά.
Το αντίτυπο του βιβλίου συνόδευε τον Ντενί Βιλνέβ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Για τη μουσική σύνθεση της ταινίας, ο Ντενί Βιλνέβ συμφώνησε με τον Χανς Ζίμερ να ακούγονται κυρίως γυναικεία φωνητικά, ως υπενθύμιση της ισχυρής θέσης των γυναικών στον κόσμο της ιστορίας. Ο μουσικοσυνθέτης εμπνεύστηκε από τον ήχο της άμμου και της απόκοσμης φύσης του Ντιουν και κατέθεσε ένα πειραματικό και ανορθόδοξο ρυθμικά soundtrack, καθώς η πλοκή εκτυλίσσεται σε έναν πρωτόγνωρο κόσμο, μακριά από το εδώ και τώρα. O Ζίμερ, μάλιστα, κατασκεύασε νέα μουσικά όργανα για να εκφράσει τους ήχους που είχε στο μυαλό του.
