Oppenheimer

Παραγωγή: ΗΠΑ 2023 

Σε συμπαραγωγή με Βρετανία 

Διάρκεια: 180 λεπτά

Είδος: Δράμα

* * * ½

Σκηνοθεσία: Christopher Nolan

Πρωταγωνιστούν: Cillian Murphy, Emily Blunt, Matt Damon, Florence Pugh, Robert Downey Jr., Kenneth Branagh, Rami Malek, Casey Affleck, Alden Ehrenreich, Josh Hartnett, Michael Angarano, Scott Grimes, Jason Clarke, Kurt Koehler, Tony Goldwyn, John Gowans, Macon Blair, James D'Arcy, Harry Groener, Gregory Jbara, Tom Conti, David Krumholtz, Matthias Schweighöfer, Alex Wolff, Dylan Arnold, Tom Jenkins, Matthew Modine, Louise Lombard, David Dastmalchian, Michael Andrew Baker, Dane DeHaan, Jack Quaid, Benny Safdie, Gustaf Skarsgård, James Urbaniak, Olivia Thirlby, James Remar, Adam Kroeger.

ΣΥΝΟΨΗ: Ο Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, λαμπρός Αμερικανός επιστήμονας (1904-1967), βρίσκεται πίσω από την δημιουργία της ατομικής βόμβας. 18 χρόνια Ιστορίας, το πριν και το μετά του Β΄Παγκόσμιου Πολέμου ζωντανεύουν μέσα από την ταραγμένη ιστορία που διηγείται (όχι γραμμικά) ο Κρίστοφερ Νόλαν στην ταινία του.  

«Now I am become Death, the destroyer of worlds»…Και τώρα έγινα ο Θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων. Αυτά είναι τα λόγια από την ιερή Μπαγκαβάντ Γκίτα του Ινδουισμού που ψιθυρίζει μπροστά στο δημιούργημά του ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, που πέρα από φυσικός επιστήμονας υπήρξε πολυσχιδής και πολύγλωσσος μελετητής πολιτισμών και θρησκειών. Όπου δημιούργημα η ατομική βόμβα, αποτέλεσμα του μυστικού Manhattan Project, που έκρινε την τύχη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ή μάλλον καθόρισε το μέλλον όπως το βιώνουμε σήμερα σε ένα κόσμο κατατεμαχισμένο και άγριο που ζει την επίπλαστη ειρήνη του σε ένα πλανήτη διαταραγμένο από κάθε άποψη, ένα πλανήτη γονατισμένο από τους πολέμους που βρίσκεται στην κόψη του πυρηνικού ολέθρου. Σύμφωνα με τα λόγια του Κρίστοφερ Νόλαν στις σημειώσεις παραγωγής της ταινίας, «…είτε μας αρέσει είτε όχι, ο Οπενχάιμερ είναι ο σημαντικότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ. Καλώς ή κακώς, αυτός κατασκεύασε τον κόσμο που ζούμε…». Μήπως να πούμε και ευχαριστώ;

Ο Οπενχάιμερ του Νόλαν είναι ένας τραγικός ήρωας όπως ο μυθολογικός Προμηθέας υπήρξε τραγικός ήρωας του Αισχύλου. Εξάλλου και το βιβλίο πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία είναι το βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο American Prometheus: The Triumph and Tragedy of J. Robert Oppenheimer των Κάι Μπερντ και Μάρτιν Τζ. Σέργουιν. Αισχύλο δεν λες κανέναν από τους τρεις ωστόσο η κινηματογραφική ταύτιση του υπερταλαντούχου αλλά εμφανώς μεγαλομανούς Νόλαν με τον Οπενχάιμερ ξεπερνά ακόμη και την περιβόητη δήλωση του Φλομπέρ «η Μαντάμ Μποβαρί είμαι εγώ»! Βλέποντας τον Οπενχάιμερ να σέρνεται από το Οβάλ γραφείο του αλαζόνα Προέδρου Τρούμαν σε ένα άτυπο δικαστήριο που αμφισβητούσε τον πατριωτισμό του, δεν μπορείς παρά να αισθανθείς οίκτο για έναν επιστήμονα που έπεσε θύμα ζηλοφθονίας και μακιαβελικής εκδίκησης. Οίκτο για ένα μάρτυρα, ένα νέο Χριστό που η πρόθεση του να φέρει τη φώτιση στους ανθρώπους έφερε ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Οίκτο για ένα επιστήμονα που δημιούργησε το πρώτο όπλο μαζικού θανάτου και καταστροφής; Δεν ήξερε πως θα χρησιμοποιηθεί η εφεύρεσή του; Δε φαντάστηκε; Εδώ λοιπόν ο θρίαμβος της επιστήμης εδώ και η τραγωδία του επιστήμονα.

Ιδανικός Οπενχάιμερ ο Κίλιαν Μέρφι, μεγαλειωδώς αγνώριστος ο Ρόμπερτ Ντάουνι (πιθανόν και οσκαρικός αργότερα), όπως πάντα σημαντική η συμβολή του Ματ Ντέιμον αλλά και σχεδόν όλου του καστ: κυρίως της Έμιλι Μπλαντ και της Φλόρενς Πιου που κάνουν ότι μπορούν σε ρόλους που θα έπρεπε να κυριαρχούν στην ταινία και όχι να βρίσκονται στο περιθώριο του αφηγηματικού της άξονα. Ο Οπενχάιμερ είναι μια υπόθεση μεταξύ ανδρών τελικά. Ανδρών επιφανών, αφανών και αδιαφανών.

Περιττό να σημειώσουμε την τελειότητα του τεχνικού και καλλιτεχνικού μέρους της ταινίας ωστόσο το soundtrack του Λούντβιχ Γκόρανσον, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αδικείται από το υπόλοιπο (σπουδαίο) επίπεδο της ταινίας. Είναι ένα αυθύπαρκτο μουσικό αριστούργημα που θα άξιζε εκτελέσεις με συμφωνική ορχήστρα στα μεγάλα Μέγαρα του Κόσμου!

Με διάρκεια ακριβώς τριών ωρών (κάτι που ουδόλως μας απασχόλησε, σε αντίθεση με πολλούς άλλους) η ταινία του Νόλαν μοιάζει η πιο προσωπική του μέχρι σήμερα, όχι όμως και η καλύτερη. Μια ταινία ενός Αγγλοσάξονα δημιουργού που κοιτάζει με «μισό μάτι» τη Χολιγουντιανή βιομηχανία που του δίνει δουλειά, ενώ ταυτόχρονα δεν κρύβει την λατρεία του για την Ευρωπαϊκή σκέψη, σαν Αμερικανός τουρίστας σε ένα ιδεατό Βερολίνο.  

Ο Οπενχάιμερ είναι εδώ για να συναρπάσει, συγκινήσει και ίσως παρακινήσει κάποιους να ασχοληθούν πιο σοβαρά μέσα από μελέτη , με τα αίτια της σημερινής παρακμής της υφηλίου. Από αυτή την άποψη ο Νόλαν δεν κάνει παρά στρατευμένη τέχνη.

Ο Οπενχάιμερ έχει γυριστεί με συνδυασμό καμερών IMAX® 65mm και 65mm και φιλμ μεγάλου μεγέθους, συμπεριλαμβανομένων, για πρώτη φορά, τμημάτων σε ασπρόμαυρη αναλογική φωτογραφία IMAX. Δείτε τον και θαυμάστε την απαράμιλλη μαεστρία του Νόλαν. 

Διανομή: Tanweer 

Στις αίθουσες από 24.08.23