Το Τελευταίο Σημείωμα
Παραγωγή: Ελλάδα – 2017
Διάρκεια: 106 λεπτά
Βαθμολογία: * * * ½
Είδος: Δράμα
Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Πρωταγωνιστούν: Ανδρέας Κωνσταντίνου, André Hennicke, Melia Kreiling, Τάσος Δήμας, Αινείας Τσαμάτης, Βασίλης Κουκαλάνι, Λουκάς Κυριαζής, Λευτέρης Λαμπράκης, Μιχάλης Αεράκης, Δημήτρης Καλογεράκης, Κωνσταντίνα Χατζηαθανασίου, Μανώλης Μαυράκης, Γιώργος Καραμαλέγκος, Ιώ Ασηθιανάκη, Μανώλης Ψαρουδάκης, Βασίλης Σύρρος, Χάρης Αργυρόπουλος, Μηνάς Μησόρης, Νεκτάριος Ξανθουδάκης, Μάρκος Ρενιέρης, Τάσος Καϊσαρλής, Θεώνη Κουτσουνάκη, Γιάννης Σίνης, Κυριάκος Κώτσογλου, Χρήστος Κωνσταντακόπουλος, Αντρέας Χατζημαρκάκης, Αντώνης Παλιεράκης, Γκάρι Τζέιμς Μπόρλαντ, Στέλλα Ψαρουδάκη.
Υπόθεση: 1944: Ο 34χρονος Ναπολέων Σουκατζίδης, Κρητικός μικρασιατικής καταγωγής, αγωνιστής του λαϊκού αριστερού κινήματος και κρατούμενος σε εξορίες και φυλακές από το 1936, βρίσκεται φυλακισμένος στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου, ένα από τα κολαστήρια που διατηρούσαν οι Ναζί κατακτητές στην Αττική. Στη φυλακή ο Σουκατζίδης, γνώστης των γερμανικών, εκτελεί χρέη διερμηνέα του Γερμανού Διοικητή Καρλ Φίσερ. Λόγω των υποχρεωτικών καθηκόντων του, ζει από πρώτο χέρι την αγριότητα των κατακτητών, τα βασανιστήρια και τις ανακρίσεις, έχοντας κατόπιν να αντιμετωπίσει και τη βαριά ατμόσφαιρα στους θαλάμους με το πλήθος των συγκρατούμενων του. Κάθε κρατούμενος και μια μικρή ιστορία φόβου, φιλίας, συντροφικότητας, ελπίδας. Έξω από το στρατόπεδο, τον Ναπολέοντα περιμένει καρτερικά η μνηστή του Χαρά Λιουδάκη. Ελάχιστες και φρουρούμενες οι συναντήσεις τους πάντα υπό την επιτήρηση ενόπλων φρουρών. Η θανατική καταδίκη του Ναπολέοντα και άλλων 199 συγκρατούμενων του αποφασίζεται μετά την ενέδρα της ελληνικής αντίστασης στον Στρατιωτικό Διοικητή Λακωνίας, σε χαράδρα της περιοχής των Μολάων. Ο θάνατος του Διοικητή Κρες και τριών Γερμανών της συνοδείας του επιφέρει ως αντίποινα την εκτέλεση 50 Ελλήνων για κάθε ένα Γερμανό…
Ακριβώς 4 χρόνια μετά το θρίαμβο της Μικράς Αγγλίας, ο 77χρονος Παντελής Βούλγαρης, ο πιο αξιοσέβαστος και αγαπητός δημιουργός του Ελληνικού Κινηματογράφου, επιστρέφει σε μια περίοδο για την οποία, όσα και να έχουν γραφτεί και ακουστεί, δεν έχουμε άμεση, σαφή και εμπεριστατωμένη εικόνα μέσα από τον κινηματογράφο. Στην κατάσταση όμως που βρίσκεται αυτή τη στιγμή η χώρα μας, καλό είναι να επιστρέφουμε με κριτική διάθεση, στα δεινά που υπέστησαν η Ελλάδα και οι Έλληνες στα μέσα του 20ου αιώνα και να αναγνωρίσουμε το πόση οπισθοδρόμηση έφερε αυτή η ολική καταστροφή ανθρώπων και δομών και πως αντανακλάται στο σημερινό ζοφερό παρόν. Να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη ανθρώπων που αγάπησαν και αγωνίστηκαν για αυτή την πατρίδα. Και αυτό έρχεται να κάνει ο Βούλγαρης με τη συνεργασία της συζύγου του Ιωάννας Καρυστιάνη στο σενάριο. Και καταφέρνει να κάνει μια σημερινή «εθνική» ταινία με ήρωες αριστερούς ιδεαλιστές πατριώτες παλαιάς κοπής.
Η προσωπική ιστορία του αφανούς μέχρι σήμερα Ναπολέοντα Σουκατζίδη τοποθετείται στον καμβά μιας ευρύτερης ιστορικής προοπτικής με την προσωπικότητά του να αντιπαρατίθεται αριστοτεχνικά αφενός με τους λοιπούς έγκλειστους αγωνιστές και αφετέρου με τον σκοτεινό χαρακτήρα του ιδεολόγου Ναζί διοικητή του Στρατοπέδου. Μια υπόκωφη αλλά σφοδρή σύγκρουση ψυχών και ιδεολογιών ανάμεσα σε Διοικητή και διερμηνέα, με φόντο την φυλακισμένη λαϊκή αριστερά που εκπροσωπούν οι βασανιζόμενοι έγκλειστοι, έρχεται να αποτελέσει την ουσία μιας ταινίας που περιδιαβαίνει την ιστορική μνήμη και ξαναδιαβάζει την Ιστορία με το γνωστό συγκινητικό τρόπο του ευαίσθητου δημιουργού.
Αντιρρήσεις μπορεί να υπάρχουν για αυτό το βαθιά συναισθηματικό και κατά βάθος στρατευμένο σινεμά της παραδοσιακής Αριστεράς αλλά ακόμη και αυτοί που δεν συμπάσχουν ιδεολογικά με τον ήρωα ή δεν αρέσκονται στα επικών διαστάσεων συναισθήματα στα οποία επενδύει αφηγηματικά ο Βούλγαρης, αποκλείεται να μείνουν ασυγκίνητοι στο τέλος. Ένα τέλος ηρωικά αναπόφευκτο και φορτισμένο ιδεολογικά και συγκινησιακά, ένα τέλος που είναι και μια ακόμη αιώνια αρχή του αγώνα ενάντια στην παντός είδους τυραννία.
Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, Τσιτσάνης του περσινού Ουζερί και καπετάνιος της Μικράς Αγγλίας, ποτέ δεν ήταν ωριμότερος ερμηνευτικά ενώ απέναντί του ο επιβλητικός και ενίοτε ανατριχιαστικός Αντρέ Χένικε φέρνει έναν αέρα απειλητικής αυθεντικότητας στο ρόλο του Ναζί Διοικητή Φίσερ.
Τον οικογενειακό χαρακτήρα αυτής της πλούσιας για τα εγχώρια δεδομένα παραγωγής (αναμενόμενο για ταινία του Βούλγαρη) ενισχύουν ο Αλέξανδρος Βούλγαρης με μια από τις καλύτερες μουσικές επενδύσεις των τελευταίων ετών αλλά και η Κωνσταντίνα Βούλγαρη ως υπεύθυνη για το πολύ επιτυχημένο casting.
Αναμενόμενα φροντισμένη σε κάθε επίπεδο, η ταινία είναι βαθιά συγκινητική και γεμάτη μικρές αλλά συγκλονιστικές ιστορίες ανθρώπων άλλης εποχής και άλλου ψυχικού αναστήματος, ιστορίες που ενωμένες χτίζουν την αθέατη πλευρά της Ιστορίας με κεφαλαίο Ι.
Διανομή: Tanweer
Στις αίθουσες από 26.10.17
