The Square – Το Τετράγωνο
Παραγωγή: Σουηδία/Δανία/Γερμανία/Γαλλία – 2017
Διάρκεια: 142 λεπτά
Βαθμολογία: * * * *
Είδος: Κοινωνική Σάτιρα
Σκηνοθεσία: Ruben Östlund
Πρωταγωνιστούν: Claes Bang, Elisabeth Moss, Dominic West, Terry Notary, Christopher Læssø, Marina Schiptjenko, Elijandro Edouard, Daniel Hallberg, Martin Sööder, Sofie Hamilton.
Υπόθεση: Ωραίος, έξυπνος, μορφωμένος, καλοστεκούμενος και επιπλέον επιμελητής ενός ιδιωτικού Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης. Ο Κρίστιαν είναι μια ονείρωξη για κάθε γυναίκα! Είναι επίσης διαζευγμένος, αφοσιωμένος πατέρας δυο κοριτσιών, ευκατάστατος ώστε να διαθέτει την τελευταία λέξη της μόδας σε ηλεκτρικό αυτοκίνητο αλλά και κοινωνικά ευαίσθητος. Αυτό το sex symbol της μεγαλοαστικής πολιτικής ορθότητας ετοιμάζει πυρετωδώς την επόμενη έκθεση του μουσείου, με τίτλο The Square, μια υπαίθρια art installation που προσκαλεί τους περαστικούς στον αλτρουισμό, υπενθυμίζοντας την ευθύνη απέναντι στον συνάνθρωπο. Όταν όμως ο Κρίστιαν πέφτει θύμα κλοπής του κινητού του, αντιδρά τόσο επιπόλαια και φθάνει σε ακραίες ενέργειες στέλνοντας περίπατο την πολιτική ορθότητα και τινάζοντας στον αέρα την καμπάνια του μουσείου για τη νέα έκθεση.
Όποιος νομίζει ότι η παραπάνω σύνοψη αντικατοπτρίζει με σχετική πληρότητα την υπόθεση της νέας ταινίας του δημιουργού του «Ανωτέρα Βία», καλώς όρισε στον ανορθόδοξο κόσμο του Ρούμπεν Έστλουντ και καλά θα κάνει να προσδεθεί καλά για να αποφύγει τις άσχετε πνευματικές περιπλανήσεις στις οποίες μπορεί να τον παρασύρει η μεταμοντέρνα αφηγηματική χαλαρότητα του Έστλουντ αλλά και για να απολαύσει μια βόλτα στο Μουσείο της Ανθρώπινης Υποκρισίας, εκεί που κάθε έκθεμα δυνητικά τρολάρει τον εαυτό του και κάθε μεγάλη καλλιτεχνική «ιδέα» χρησιμεύει σαν παράρτημα ενός προκλητικού αυτοαναφορικού Marketing που χαλάει κόσμο στο Youtube.
Αφήνοντας πίσω στην «Ανωτέρα Βία» τις μπεργκμανικές επιρροές, ο Έστλουντ εδώ σχεδιάζει ένα κλειστό κύκλωμα ανθρώπων της high art οι πράξεις και ο λόγος των οποίων μοιάζουν να μην παράγουν νόημα-σαν να βγήκαν όλοι από το αλλόκοτο σύμπαν του άλλου μεγάλου Σκανδιναβού δημιουργού, του Ρόι Άντερσον. Curators, Χορηγοί, Διαφημιστές, Καλλιτέχνες και ένας συρφετός μπλαζέ ευγενών, όλοι εμφανώς χορτάτοι και θιασώτες της ανεκτικότητας και της «ελευθερίας» συμμετέχουν σε ένα μωσαϊκό παράλληλων πλοκών που σιγά σιγά χτίζει τη «θέση» της ταινίας απέναντι στην καλλιτεχνική δημιουργία και την ευθύνη που απορρέει από αυτήν. Μια αίσθηση παραλόγου τυλίγει τις γυαλιστερές minimal επιφάνειες του Μουσείου αλλά και τους εξωτερικούς χώρους, δίνοντας την εντύπωση ενός κόσμου που ζει μέσα σε μια γλυκιά και ανεύθυνη αυταπάτη, ενός κόσμου που μιλά για αγάπη και αλληλεγγύη χωρίς να τις κατανοεί και το μόνο που τον φέρνει στα ίσα του είναι η απειλή της ταξικής βίας των μη προνομιούχων.
πάρχει μια σκηνή όπου ο Κρίστιαν συνοδεύει τις κόρες του σε ένα νέο τμήμα του Μουσείου στο οποίο ο επισκέπτης εισέρχεται από δύο εισόδους ανάλογα με το αν πιστεύει ή όχι στους ανθρώπους. Όταν οι κόρες του τον ρωτούν ποια είσοδο θα διάλεγε, ο Κρίστιαν απαντά χωρίς δισταγμό ότι θα έμπαινε από την είσοδο που δείχνει πίστη στον άνθρωπο. Αυτή θεωρητικά είναι και η επιλογή του Έστλουντ ωστόσο αυτή η δήλωση πίστης προς την ανθρωπότητα είναι διανθισμένη με ειρωνεία και καυστικά σχόλια για την πολιτική ορθότητα της φιλότεχνης ανώτερης τάξης και την αερολογία που συχνά κρύβεται πίσω από την μοντέρνα τέχνη. Και πάνω από όλα, αυτό το Τετράγωνο δεν αποφεύγει να πει τα πράγματα με το Ταξικό τους όνομα, οριοθετώντας σαφώς τόσο την ταξική όσο και τη φυλετική δομή της σύγχρονης Ευρωπαϊκής κοινωνίας.
Μπορεί οι σχεδόν δυόμιση ώρες διάρκειας να είναι οριακά δύσκολες για ένα μέσο θεατή, λαμβάνοντας υπόψη την αποσπασματικότητα και την αφηγηματική χαλαρότητα της ταινίας αλλά είναι τόσο εντυπωσιακή οπτικά η κατασκευή της που δύσκολα θα αφήσει ανεπηρέαστους ακόμη και θεατές με ελλειμματική προσοχή. Και μπορεί επίσης να είναι δύσκολο για το κοινό μιας χώρας όπως η Ελλάδα, με προβλήματα επιβίωσης και όπου μόλις ολοκληρώθηκε η κατεδάφιση της μεσαίας τάξης, να εκτιμήσει τους προβληματισμούς ενός χορτάτου μεσοαστού Σκανδιναβού όμως η υπόλοιπη Ευρώπη τον τίμησε ιδιαίτερα τόσο με το μεγαλύτερο Φεστιβαλικό Βραβείο του κόσμου όσο και με 5 υποψηφιότητες στα Ευρωπαϊκά Βραβεία (που απονέμονται εντός των ημερών). Τέλος να επισημάνουμε ότι με το Τετράγωνο, γεννιέται ένας νέος διεθνής superstar σκανδιναβικής προέλευσης στο πρόσωπο του γοητευτικότατου πρωταγωνιστή Κλάες Μπανγκ, υποψήφιου για το Ευρωπαϊκό βραβείο ανδρικής ερμηνείας της χρονιάς.
Διανομή: Feelgood Entertainment
Στις αίθουσες από 07.12.17
