Tom of Finland
Παραγωγή: Φινλανδία – 2017
Συμπαραγωγοί: Σουηδία/Δανία/Γερμανία/Ισλανδία/ΗΠΑ
Διάρκεια: 115 λεπτά
Βαθμολογία: * * *
Είδος: Βιογραφικό Δράμα
Σκηνοθεσία: Dome Karukoski
Πρωταγωνιστούν: Pekka Strang, Jessica Grabowsky, Jakob Oftebro, Werner Daehn, Lauri Tilkanen, Troy T. Scott, Þorsteinn Bachmann, Kari Hietalahti, Jimmy Shaw.
Υπόθεση: Ο Τούκο Λαακσόνεν επιστρέφει παρασημοφορεμένος σπίτι του στο Ελσίνκι μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ζωή στο Ελσίνκι μετά τον πόλεμο έχει επιστρέψει στην πληκτική και καταπιεστική για ένα κρυφό ομοφυλόφιλο όπως ο Τούκο καθημερινότητα. Μοιράζοντας ζωή (και άντρες) με την αδελφή του, ο Τούκο βρίσκει καταφύγιο στην έκφραση μέσω της τέχνης αφού ανακαλύπτει το ταλέντο του στο σχέδιο. Ειδικεύεται σε σκίτσα υπερφυσικά γεροδεμένων ανδρών τα οποία στην αρχή κρατάει κρυμμένα. Ένα ταξίδι όμως στην Αμερική θα του ανοίξει πόρτες και ορίζοντες και θα τον κάνει άθελά του έναν από τους καλλιτεχνικούς πυλώνες για την κατάκτηση κοινωνικών δικαιωμάτων της LGBT κοινότητας, αφού τα τολμηρά στα όρια της πορνογραφίας σκίτσα του, τα οποία υπογράφει με το ψευδώνυμο «Tom of Finland» γίνονται διάσημα και συνώνυμα της πρώιμης απεικόνισης της gay ταυτότητας.
Ένας θρύλος της Underground gay κουλτούρας και βασικός δημιουργός της ομοερωτικής εικονογραφίας αποκτά το δικό του biopic. Όποιος όμως νομίζει ότι θα δει ένα βρώμικο, πορνογραφικό και ακραίο φιλμ, πλανάται πλάνην οικτράν. Ο άνθρωπος που «βγήκε από τη ντουλάπα» μόνο μέσα από τις εικόνες των σκίτσων του, έζησε μια σχεδόν συντηρητική για τα underground gay standards ζωή και έτυχε της γενικότερης παγκόσμιας καλλιτεχνικής αποδοχής σε σημείο η πατρίδα του να εκδώσει μια σειρά γραμματοσήμων με πίνακές του! Και βέβαια να υποβάλλει αυτό το αξιοπρεπέστατο και μάλλον συντηρητικό (συγκρινόμενο με το αντικείμενό του) φιλμ, στις υποψήφιες για το ξενόγλωσσο Oscar ταινίες.
Όσο παράξενη φαντάζει για τα δικά μας ιστορικά δεδομένα η ιστορία της Φινλανδίας που βρέθηκε το 1940 να πολεμά τους μεγάλους της εχθρούς τους Σοβιετικούς στο πλευρό του Ναζιστικού άξονα (ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου-στάση που αντιστράφηκε προς το τέλος του πολέμου αλλά κατέληξε σε ήττα και πληρωμή αποζημιώσεων στην πάντα επιθετική κατά των Φινλανδών Σοβιετική Ένωση) άλλο τόσο πολύπλοκη είναι η φετιχιστική σχέση του καλλιτέχνη Τομ με τη στολή και ειδικότερα με τα Ναζιστικά πρότυπα που τον επηρέασαν στα πρώιμα έργα του, αποτέλεσμα της επαφής του με τους Ναζί στο μέτωπο. Αρνήθηκε φυσικά την ναζιστική ιδεολογία κρατώντας μόνο το γοητευτικό για αυτόν «περιτύλιγμα». Αυτό το συναισθηματικό ανακάτεμα που μετατράπηκε σε ομοερωτική φαντασίωση ενός ανθρώπου, κατέληξε να συντελέσει σε παγκόσμιο επίπεδο στη γέννηση μιας νέας εικόνας για τη μεταπολεμική gay κουλτούρα του Δυτικού κόσμου που σιγά σιγά άρχισε να απελευθερώνεται από τις απαγορεύσεις και την κοινωνική απαξίωση. Ο Τομ της Φινλανδίας, αυτός ο ψηλόλιγνος χαμηλών τόνων αλλά παθιασμένος φετιχιστής, υπήρξε καταλύτης ελευθερίας μέσω μιας ακραίας, σχεδόν σουρεαλιστικής, απεικόνισης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας. Πρόδρομος κατά κάποιο τρόπο του φωτογράφου Ρόμπερτ Μάπλθορπ έγινε ένα από τα πρώτα gay icons του 20ου αιώνα και αυτή την άγνωστη ιστορία, παράλληλη με την επίσημη ιστορία της ανθρωπότητας, έρχεται να αποκαταστήσει ένας mainstream Φινλανδός δημιουργός.
Πόσο παράξενα οικεία φαντάζει η underground τέχνη όταν έρχεται στο φως της κεντρικής σκηνής έχοντας το πλεονέκτημα του περάσματος του χρόνου. Σαν τον μεσήλικα Τομ που κάθεται υπομονετικά έξω από ένα auditorium περιμένοντας να τον καλέσουν στη σκηνή για μια βράβευση… Άψογος ο Πέκα Στρανγκ στο ρόλο του Τομ, σε μια από τις πιο παραγνωρισμένες Ευρωπαϊκές ερμηνείες της χρονιάς που πέρασε.
Διανομή: Filmcenter Trianon
Στις αίθουσες από 25.01.18
