Mr. Jones – Ο Κύριος Τζόουνς

Παραγωγή: Πολωνία – 2019 

Συμπαραγωγοί: Βρετανία/Ουκρανία 

Διάρκεια: 119 λεπτά 

Είδος: Δραματικό Θρίλερ 

Βαθμολογία: _{* * ½} 

Σκηνοθεσία: Agnieszka Holland 

Πρωταγωνιστούν: James Norton, Vanessa Kirby, Peter Sarsgaard, Joseph Mawle, Kenneth Cranham, Celyn Jones, Krzysztof Pieczynski. 

Βρισκόμαστε στην Αγγλία του 1933. Ο 28χρονος Ουαλός ρεπόρτερ Γκάρεθ Τζόουνς μόλις έχει καταφέρει να γίνει ο πρώτος ξένος δημοσιογράφος που πήρε συνέντευξη από τον φρέσκο καγκελάριο της Γερμανίας Άντολφ Χίτλερ. Ο φιλόδοξος Τζόουνς, πολιτικός σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Λόιντ Τζορτζ, αναζητά τώρα το επόμενο μεγάλο θέμα του και το βρίσκει στη άλλη πλευρά της Ευρώπης, εκεί όπου ο διεθνής Τύπος της εποχής έχει ανακαλύψει και μιλά με απορία και θαυμασμό για την μεγάλη «Ουτοπία» που λαμβάνει χώρα στην αχανή Σοβιετική Ένωση.

Ο Τζόουνς, διερωτώμενος με ποιες οικονομικές πολιτικές το Σοβιετικό καθεστώς υποστηρίζει μια τόσο ραγδαία ανάπτυξη, λίγα μόλις χρόνια μετά το παγκόσμιο οικονομικό κραχ του 1929, αποφασίζει να ταξιδέψει στην Μόσχα για να επιχειρήσει να πάρει συνέντευξη από τον ίδιο τον Στάλιν. Φυσικά ο φιλόδοξος νεαρός ρεπόρτερ θα συναντήσει τοίχο ωστόσο θα γνωρίσει την Έιντα Μπρουκς μια βρετανίδα δημοσιογράφο, απεσταλμένη Γερμανικής εφημερίδας από το Βερολίνο, που θα τον βοηθήσει να ανακαλύψει τι ακριβώς συμβαίνει και να επιχειρήσει να ταξιδέψει λαθραία στην Ουκρανία όπου αυτά που θα δει θα αλλάξουν κάθε ιδέα του για την ζωή και την ανθρωπότητα.

Γολοντομόρ! Και μόνη η ίδια η λέξη σε υποβάλλει σε ένα φρικτό μυστήριο, σε κάτι απόκοσμο και σκοτεινό. Όπως σκοτεινή ήταν η ένδοξη κατά τα λοιπά ιστορική περίοδος ανάμεσα στους δύο πολέμους στην επαναστατική Σοβιετική Ένωση. Στους απέραντους σιτοβολώνες της Ουκρανίας συντελέστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930, με αποκορύφωμα το 1933, ένα ανθρωπιστικό ολοκαύτωμα με θύματα εκατομμύρια εξαθλιωμένους από την πείνα αγρότες (από 7 έως 12 όπως λέγεται) που στερήθηκαν κυριολεκτικά την τροφή, την εποχή της σταλινικής κολεκτιβοποίησης της υπαίθρου. Ένα ολοκαύτωμα που παρέμεινε για δεκαετίες θρύλος και κοινό μυστικό μέχρι να γίνει επίσημα παραδεκτό μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό το λιμό για τον οποίο οι ιστορικοί ακόμη και σήμερα διαφωνούν αν οφειλόταν σε εσκεμμένη πολιτική γενοκτονίας ή σε δυσάρεστη «παράπλευρη απώλεια» της σοβιετικής αγροτικής πολιτικής, ήταν ο Γκάρεθ Τζόουνς που ανακάλυψε πρώτος και επί τόπου, ταξιδεύοντας λαθραία στα βάθη της παγωμένης Ουκρανίας και βλέποντας με τα ίδια του τα μάτια την ανθρωπιστική καταστροφή. Η Δύση της εποχής προτιμούσε να εμπιστευθεί τον βραβευμένο με Πούλιτζερ Αμερικανό δημοσιογράφο Γουόλτερ Ντουράντι, διαπιστευμένο ανταποκριτή των New York Times στην Σοβιετική Ένωση, τον σκοτεινό ιστορικό ρόλο του οποίου εξετάζει με ανατριχιαστική ακρίβεια το φιλμ. Όπως εξετάζει και τις περίπλοκες οικονομικές σχέσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας με το ακόμη νέο και επαναστατικό Σοβιετικό καθεστώς καθώς και την εικόνα που είχε σχηματίσει η κοινή γνώμη της Δύσης στη δεκαετία του 30 για τις επιχειρούμενες κοσμογονικές αλλαγές στην αχανή πρώην Ρωσική αυτοκρατορία.  

Η Πολωνή Ανιέσκα Χόλαντ, ως καλύτερη μαθήτρια των κλασσικών Πολωνών δημιουργών Ζανούσι και Βάιντα, προσπαθεί ιδιαίτερα να αποδώσει το κλίμα και τις ιδέες της εποχής, απογυμνώνοντας την προπαγάνδα από την διαχρονική της αίγλη, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα διαρκούς ανησυχίας και εισάγοντας μια παράλληλη αφήγηση με οδηγό τον μεγάλο συγγραφέα Τζορτζ Όργουελ που όπως λέγεται εμπνεύστηκε το αριστούργημά του Η Φάρμα των Ζώων από τα άρθρα και τις ομιλίες του Τζόουνς που επιστρέφοντας στη Βρετανία μάταια προσπάθησε να παρακινήσει την επίσημη πολιτική, διηγούμενος όσα είδε και έμαθε. Η μοίρα του Τζόουνς ήταν εφεξής προδιαγεγραμμένη…

Δυστυχώς οι ώμοι της επιφανούς κυρίας Χόλαντ, μέχρι πρόσφατα Διευθύντριας της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, αποδεικνύονται μάλλον αδύναμοι για τόσο μεγάλο και φιλόδοξο εγχείρημα. Παρά την εξαιρετική φωτογραφία και τον εντυπωσιακό σχεδιασμό παραγωγής, η ταινία πλατιάζει συχνά, χάνοντας το αφηγηματικό της κέντρο αφού η παράλληλη αφήγηση του Όργουελ δεν ενσωματώνεται ποτέ λειτουργικά στην περιπέτεια του Τζόουνς. Το ύφος κυμαίνεται ανάμεσα στο πολιτικό θρίλερ και τα δράμα εποχής προκαλώντας αρρυθμίες που κουράζουν τον θεατή. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την επίσημη πρεμιέρα του φιλμ στο περσινό Φεστιβάλ Βερολίνου, η αρχική διάρκεια των 141 λεπτών περιορίστηκε σε 119 λεπτά για την εμπορική προβολή της ταινίας. Έστω κι έτσι όμως, δεν παύει να είναι απαραίτητη η θέαση του φιλμ για όποιον τρέφει ακόμη επαναστατικές αυταπάτες του προηγούμενου αιώνα. Ο πολιτικός κυνισμός του «δεν φτιάχνεις ομελέτα αν δεν σπάσεις αυγά» δεν έχει απόχρωση και ιδεολογία. Ειδικά όταν τα αυγά ξεπερνούν τα 7 εκατομμύρια. 

Διανομή: Spentzos Film 

Στις αίθουσες από 13.02.20