Honeyland – Στη Γη του Άγριου Μελιού

Παραγωγή: Βόρεια Μακεδονία - 2019 

Διάρκεια: 89 λεπτά 

Είδος: Ντοκιμαντέρ    

Βαθμολογία: * * * 

Σκηνοθεσία: Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov 

Με τους: Hatidze Muratova, Nazife Muratova, Hussein Sam, Ljutvie Sam. 

Η Χατιτζέ Μουράτοβα, παραδοσιακή μελισσοκόμος, ζει με την ηλικιωμένη κατάκοιτη μητέρα της σε μία απομονωμένη ορεινή περιοχή. Σε ένα ερειπωμένο χωριό χωρίς δρόμους, ηλεκτρικό ρεύμα ή τρεχούμενο νερό, η Χατιτζέ είναι η τελευταία μιας σειράς γενεών μελισσοκόμων άγριου μελιού, βγάζοντας μικρές παρτίδες, αγνού προϊόντος, το οποίο και πουλάει στην πλησιέστερη πόλη, σε απόσταση τεσσάρων ωρών με τα πόδια. Η ήρεμη ζωή της διαταράσσεται με την άφιξη μιας οικογένειας νομάδων αγροτών που στήνει νοικοκυριό δίπλα της, με τις θορυβώδεις μηχανές τους, τα επτά ανυπάκουα παιδιά τους και ένα κοπάδι από αγελάδες και άλλα ζώα. Αρχικά η Χατιτζέ τους αντιμετωπίζει με ανοιχτό μυαλό και θετική διάθεση, αλλά γρήγορα δημιουργείται μια κόντρα αφού εκείνοι έχουν διαφορετικές απόψεις για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η ισορροπία ανάμεσα σε ανθρώπους και μέλισσες, σε εκμετάλλευση και βιωσιμότητα. 

Φορτωμένο με βραβεία και υποψηφιότητες επιστρέφει ξανά στις Αθηναϊκές οθόνες μετά τον θρίαμβό του στις περυσινές Νύχτες Πρεμιέρας, αυτό το ανθρωπολογικό ντοκιμαντέρ, αποτέλεσμα δουλειάς τριών ετών και 400 ωρών υλικού, με κεντρικό πρόσωπο μια χαμηλών τόνων αλλά δυναμική ερημίτισσα, απόγονο τουρκόφωνων πληθυσμών των Βαλκανίων και τελευταία φρουρό μιας παράδοσης που χάνεται. Η σχέση της 55χρονης πια και ανύπανδρης από επιλογή (τονίζεται αυτό ιδιαίτερα στη διάρκεια της ταινίας) Χατιτζέ με τις μέλισσες είναι μια ιερή οικογενειακή υπόθεση. Μια άτυπη συμφωνία με τη φύση για μοιρασιά του πλούτου και προστασία της επιβίωσης όλων των πλασμάτων, ανθρώπων και μελισσών.

Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ με υπομονή και μεθοδικότητα καταγράφουν ένα σκληροτράχηλο αλλά γοητευτικό τοπίο, μια δύσκολη αλλά γαλήνια ζωή και μια απλή και πρακτική φιλοσοφία ύπαρξης που δέχονται την «εισβολή» του έξω κόσμου που έρχεται να εκμεταλλευθεί άτσαλα την φύση, να ανατρέψει οριστικά και αμετάκλητα τις λεπτές ισορροπίες αιώνων και να φέρει αναπόφευκτα το τέλος μιας εποχής.

Μιας εποχής που μέσα από αυτό το ντοκουμέντο περνάει στην αιωνιότητα, εντυπωσιάζοντας την παγκόσμια κινηματογραφική κοινότητα με την τραχιά της γοητεία. Όμορφο και ενδιαφέρον το φιλμ, μετατρέπει την καταγραφή της ζωής της Χατιτζέ σε συναρπαστική μυθοπλασία αλλά πέραν αυτού δεν μπορούμε να πούμε ότι το σύνολο δικαιολογεί τελικά μια τέτοια αποθέωση, όπως φαίνεται παρακάτω από τον μακροσκελή πίνακα των βραβείων. 

Διανομή: Cinobo 

Σε επιλεγμένες αίθουσες από 20.02.20 

Κυριότερα Βραβεία & Υποψηφιότητες 

Υποψήφιο για Όσκαρ Ντοκιμαντέρ

Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας

Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής – Φεστιβάλ Σάντανς

Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας Διεθνούς Ντοκιμαντέρ – Φεστιβάλ Σάντανς

Ειδικό Βραβείο Επιτροπής Impact for Change – Φεστιβάλ Σάντανς

Καλύτερη Ταινία – Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τελ Αβίβ

Καλύτερη Φωτογραφία & Βραβείο Πάρε Λόρεντς – Διεθνής Ένωση Ντοκιμαντέρ

Καλύτερο Ντοκιμαντέρ – Βραβείο Ένωσης Αμερικανών Κριτικών Κινηματογράφου

Καλύτερο Ντοκιμαντέρ – Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας

Υποψήφιο για Βραβείο Ντοκιμαντέρ European Film Awards

Υποψήφιο για Βραβείο Ντοκιμαντέρ Spirit Independent Film Awards

Το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια

Το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια - Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα τέθηκε σε ισχύ το 1993 και καθόρισε παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόσβαση στους φυσικούς πόρους. Στόχος του ήταν η προώθηση δίκαιου επιμερισμού οφέλους, τόσο για τους παρόχους -τη γη, τα φυτά, τα ζώα- όσο και για τους χρήστες, τους ανθρώπους. Η γενετική ποικιλομορφία και η βιοποικιλότητα επιτρέπει στους πληθυσμούς να προσαρμόζονται σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα και κλίματα, συμβάλλοντας στη διατήρηση και τη βιωσιμότητα των πόρων. Η «κρίση του μελιού» στην ταινία καταδεικνύει τον κίνδυνο που διατρέχουμε όταν αγνοούμε τα πρωτόκολλα αυτά και δεν δείχνουμε σεβασμό προς τη βιοποικιλότητα. Η ιστορία της Χατίτζε δεν είναι παρά ένας μικρόκοσμος, ο οποίος όμως αντιπροσωπεύει την ευρύτερη ιδέα του πόσο στενά συνυφασμένη είναι η φύση με τον άνθρωπο, και πόσα θα χάσουμε αν αγνοήσουμε αυτή τη θεμελιώδη σύνδεση.