Il Traditore – Ο Προδότης

 

Παραγωγή: Ιταλία – 2019 

Συμπαραγωγοί: Γαλλία/Γερμανία/Βραζιλία 

Διάρκεια: 153 λεπτά 

Είδος: Πολιτικό-Δικαστικό Δράμα  

* * * 

Σκηνοθεσία: Marco Bellocchio 

Πρωταγωνιστούν: Pierfrancesco Favino, Luigi Lo Cascio, Fausto Russo Alesi, Maria Fernanda Cândido, Fabrizio Ferracane, Nicola Calì, Giovanni Calcagno, Bruno Cariello. 

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, ο πόλεμος ανάμεσα στους αρχηγούς της Σικελικής Μαφίας, της ονομαστής Κόζα Νόστρα, για το εμπόριο της ηρωίνης συνεχίζει να μαίνεται σκληρός. Ένα από τα παλαιότερα μέλη της Κόζα Νόστρα, ο Τομάζο Μπουσέτα καταφεύγει στη Βραζιλία, από όπου παρακολουθεί το ξεκαθάρισμα λογαριασμών από μακριά. Όταν, όμως, μαθαίνει για τη δολοφονία των γιων του και του αδελφού του στο Παλέρμο, καταλαβαίνει πια ότι μπορεί να είναι ο επόμενος. Μετά τη σύλληψή και έκδοσή του στην Ιταλία από την βραζιλιάνικη αστυνομία, ο Μπουσέτα παίρνει μια απόφαση που θα ανατρέψει τα πάντα για την Κόζα Νόστρα: αποφασίζει να καταθέσει, συνεργαζόμενος με τον δικαστή Τζιοβάνι Φαλκόνε, προδίδοντας τον αιώνιο όρκο που έχει δώσει στην οργάνωση και ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου για όλους τους παλιούς του συντρόφους στο έγκλημα. Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία… 

Έχοντας πίσω του μια μεγάλη κινηματογραφική καριέρα αφιερωμένη στην επανεξέταση της πολιτικής Ιστορίας της Ιταλίας, ο 80χρονος πλέον πλην αειθαλής Μάρκο Μπελόκιο καταπιάνεται με την αληθινή ιστορία του πληροφοριοδότη που σόκαρε την κοινή γνώμη της εποχής του με την απόφασή του να στραφεί ενάντια στην σικελική Μαφία - και τους επικίνδυνους πρώην συντρόφους του. Στο κέντρο της ιστορίας αυτής δε θα μπορούσε παρά να είναι η διαβόητη «Δίκη Μάξι», που άλλαξε για πάντα τον αγώνα κατά της μαφιόζικης δραστηριότητας στην Ιταλία, τραντάζοντας το πολιτικοκοινωνικό σύστημα της χώρας.

Η Δίκη Μάξι που διεξήχθη στο Παλέρμο υπήρξε η σημαντικότερη δίκη όλων των εποχών κατά του οργανωμένου εγκλήματος. Απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 475 άτομα και ο Μπουσέτα ήταν κύριος μάρτυρας ανεβαίνοντας στο εδώλιο με ρίσκο της ζωής του. Ήταν όμως η μαρτυρία του αυτή προδοσία σύμφωνα με τα κοινώς αποδεκτά; Ο ίδιος το αρνήθηκε σθεναρά υποδεικνύοντας ως προδότες τους μαφιόζους από το Κορλεόνε όπως ο αιμοσταγής Ρίινα. Και σε τι συνίστατο η προδοσία τους κατά τον Μπουσέτα; Μα στην πλήρη εγκατάλειψη όλων των παλιών κωδίκων τιμής της Κόζα Νόστρα, στην απληστία και την αποκτήνωση που αποτέλεσαν τελικά και την αρχή του τέλους για το οργανωμένο έγκλημα. Μια αρχή αιματοβαμμένη αφού κατά τη πολυετή διάρκεια της δίκης αλλά και μετά από αυτήν τα πτώματα συνέχισαν να συσσωρεύονται και τα στόματα (τα περισσότερα τουλάχιστον) να παραμένουν κλειστά και να ανοίγουν μόνο για να αναθεματίσουν τον Μπουσέτα.

Ο θρυλικός και πάντα παραγωγικός Μάρκο Μπελόκιο σκηνοθετεί με στιβαρό χέρι μια σφιχτοδεμένη ιστορία βίας και ενοχών και παρά τη μεγάλη διάρκεια του φιλμ δεν αφήνει στιγμή το θεατή να χαλαρώσει. Με όπλο ένα υποδειγματικό σενάριο (πέντε σεναριογράφοι παρακαλώ) που καταφέρνει να εμφυσήσει υπόσταση και βάθος σε μια πληθώρα βασικών χαρακτήρων και με την ανεπανάληπτη ερμηνεία του Πιερφραντσέσκο Φαβίνο στο ρόλο του Μπουσέτα, δημιουργεί μια σύγχρονη Opera Mafiosa γνήσια Ιταλική, μακριά από χολιγουντιανές ταινίες του είδους που όσο κι αν καταδικάζουν τις μαφιόζικες πρακτικές δεν παύουν να αποθεώνουν με φωτογένεια την άγρια βία τους. Στην ταινία του Μπελόκιο σημασία έχει η μελέτη των χαρακτήρων και η ανάδειξη του σκοτεινού και υποκριτικού τους λόγου που μοιάζει να αρνείται με απέχθεια τις πράξεις που τους καταλογίζονται.

Ίσως το ενδιαφέρον της ταινίας εκτός Ιταλίας να μην είναι το ίδιο, η καλλιτεχνική της αξία όμως παραμένει άθικτη και όπως ήταν φυσικό την οδήγησε σε πλήθος βραβεύσεων και υποψηφιοτήτων. Μεταξύ άλλων, συμμετοχή στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του περσινού Φεστιβάλ Καννών, υποψήφια για τέσσερα βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου και επίσημη πρόταση της Ιταλίας για τα βραβεία Όσκαρ.

Ο Μάρκο Μπελόκιο, ήδη στα 81 του, ετοιμάζει την επόμενη ταινία του. Bravo Maestro! 

Διανομή: Rosebud.21 

Στους κινηματογράφους από 10.09.20